Wat is diabetes type 2?
Diabetes type 2 is een chronische aandoening waarbij de bloedsuikerspiegel langdurig verhoogd is. Dit gebeurt omdat het lichaam niet voldoende insuline aanmaakt, of omdat de cellen onvoldoende reageren op de insuline die aanwezig is. Het gevolg is dat glucose (suiker) zich ophoopt in het bloed in plaats van dat het de cellen bereikt, waar het als energiebron dient.

De rol van insulineresistentie
Insulineresistentie is vaak de voorloper van diabetes type 2. Het betekent dat de lichaamscellen minder gevoelig zijn voor insuline. Om dit te compenseren gaat de alvleesklier extra insuline produceren. Dat werkt een tijdlang goed, maar na verloop van jaren kan de alvleesklier overbelast raken en minder insuline aanmaken. Op dat moment ontstaat diabetes type 2.

Oorzaken en risicofactoren
Zowel insulineresistentie als diabetes type 2 hebben meerdere oorzaken en risicofactoren:

  • Overgewicht, vooral buikvet: vergroot de kans aanzienlijk.

  • Weinig beweging: een zittende leefstijl maakt spieren minder gevoelig voor insuline.

  • Ongezonde voeding: veel snelle suikers, bewerkte voeding en ongezonde vetten.

  • Erfelijkheid: familiegeschiedenis verhoogt het risico.

  • Leeftijd: het risico stijgt naarmate men ouder wordt, maar ook jongeren krijgen steeds vaker type 2.

  • Stress en slaaptekort: beïnvloeden hormonen die samenhangen met de suikerhuishouding.

Symptomen en signalen
Insulineresistentie verloopt vaak jarenlang zonder duidelijke klachten. Bij diabetes type 2 kunnen de volgende symptomen optreden:

  • Toegenomen dorst en vaker moeten plassen

  • Vermoeidheid of weinig energie

  • Wazig zien

  • Slecht genezende wondjes

  • Tintelingen of gevoelloosheid in handen en voeten

Omdat de klachten meestal langzaam ontstaan, wordt diabetes type 2 soms pas laat ontdekt.

Mogelijke complicaties
Wanneer diabetes type 2 niet goed behandeld wordt, kan dit leiden tot ernstige problemen, zoals:

  • Hart- en vaatziekten

  • Nierfalen

  • Oogproblemen (diabetische retinopathie)

  • Zenuwschade (neuropathie)

Daarom is het van groot belang om de bloedsuiker goed onder controle te houden.

Aanpak en behandeling
De eerste stap in de behandeling van zowel insulineresistentie als diabetes type 2 is een gezondere leefstijl:

  • Gezonde voeding: veel groenten, vezels, volkoren producten, gezonde vetten en magere eiwitten. Vermijd frisdrank, snoep en witmeelproducten.

  • Meer bewegen: dagelijks wandelen, fietsen of krachttraining maakt cellen gevoeliger voor insuline.

  • Gewichtsverlies: al een paar kilo afvallen kan een groot effect hebben op de bloedsuikerspiegel.

  • Stoppen met roken en matig alcoholgebruik.

  • Medicatie: als leefstijlveranderingen onvoldoende effect hebben, kan de arts medicijnen voorschrijven zoals metformine. In latere stadia kan insuline nodig zijn.

Het belang van vroegtijdig ingrijpen
Insulineresistentie hoeft niet altijd te leiden tot diabetes type 2. Met een gezonde leefstijl kan het proces worden vertraagd of zelfs omgekeerd. Vroegtijdig ingrijpen verkleint de kans op complicaties aanzienlijk en vergroot de kans op een gezond en vitaal leven.

Conclusie: leefstijl als sleutel
Diabetes type 2 en insulineresistentie zijn nauw met elkaar verbonden. Insulineresistentie vormt vaak de stille voorfase van de ziekte, terwijl diabetes type 2 de zichtbare uitkomst is. Beide hebben grote gevolgen voor de gezondheid, maar de sleutel ligt vaak in leefstijl. Gezonde voeding, voldoende beweging en aandacht voor slaap en stress maken een groot verschil.