Diabetes type 2 is een chronische stofwisselingsziekte die wereldwijd miljoenen mensen treft. De aandoening ontstaat vaak geleidelijk en wordt sterk beïnvloed door leefstijl. Een belangrijke onderliggende oorzaak van type 2 diabetes is insulineresistentie – een situatie waarbij het lichaam minder gevoelig wordt voor het hormoon insuline. Begrijpen wat insulineresistentie is, en hoe het leidt tot diabetes type 2, is essentieel om de ziekte te voorkomen of onder controle te houden.
Wat is insulineresistentie?
Insuline is een hormoon dat wordt geproduceerd door de alvleesklier en helpt om glucose (suiker) uit het bloed op te nemen in de lichaamscellen, waar het wordt gebruikt als energie. Bij insulineresistentie reageren de cellen in het lichaam steeds minder goed op insuline. Daardoor blijft er te veel glucose in het bloed achter, en moet de alvleesklier extra hard werken om meer insuline aan te maken.
In het begin lukt dat nog, en blijven de bloedsuikerwaarden binnen de perken. Maar na verloop van tijd raakt de alvleesklier uitgeput, en stijgt de bloedsuikerspiegel. Op dat moment kan prediabetes of uiteindelijk diabetes type 2 ontstaan.
Oorzaken van insulineresistentie
Er is niet één duidelijke oorzaak, maar meerdere factoren kunnen bijdragen aan het ontwikkelen van insulineresistentie:
- Overgewicht, vooral rond de buik
- Weinig lichaamsbeweging
- Ongezonde voeding, rijk aan suikers en bewerkte koolhydraten
- Chronische stress en slechte slaap
- Genetische aanleg
- Hormonale verstoringen, zoals bij het metabool syndroom of PCOS
Het goede nieuws: veel van deze factoren zijn beïnvloedbaar met leefstijlaanpassingen.
Wat is diabetes type 2 precies?
Diabetes type 2 is een aandoening waarbij de bloedsuikerspiegel chronisch verhoogd is. Het lichaam produceert nog wel insuline, maar deze werkt niet meer effectief genoeg. Zonder behandeling kan diabetes type 2 op termijn leiden tot complicaties zoals hart- en vaatziekten, oogproblemen, zenuwschade, nierproblemen en slecht genezende wonden.
Belangrijke symptomen zijn:
- Veel dorst en vaak plassen
- Vermoeidheid
- Wazig zien
- Trage wondgenezing
- Tintelingen in handen of voeten
Bij veel mensen ontwikkelt diabetes type 2 zich ongemerkt, waardoor de diagnose pas laat wordt gesteld.
Behandeling en leefstijl: de sleutel tot verbetering
De behandeling van diabetes type 2 richt zich op het verlagen van de bloedsuikerspiegel en het verbeteren van de insulinegevoeligheid. Medicatie zoals metformine wordt vaak voorgeschreven, maar leefstijlverandering is minstens zo belangrijk – en soms zelfs voldoende om de aandoening om te keren.
Effectieve maatregelen zijn:
- Gezond eten: vezelrijke voeding, minder toegevoegde suikers en snelle koolhydraten
- Afvallen bij overgewicht
- Regelmatig bewegen: minimaal 30 minuten per dag matige inspanning
- Stress verminderen en voldoende slaap
- Stoppen met roken
Sommige mensen kunnen door deze veranderingen hun bloedsuikerwaarden normaliseren en medicatie afbouwen – onder begeleiding van een arts.
Conclusie
Insulineresistentie is vaak de voorloper van diabetes type 2, en beide aandoeningen zijn sterk beïnvloedbaar door leefstijl. Vroegtijdige herkenning en aanpassing van eet- en bewegingsgewoonten kunnen de progressie van de ziekte stoppen of zelfs omkeren.
